Warszawska dzielnica Ochota jest miejscem pod wieloma względami wyjątkowym. Wyróżnia się ciekawą modernistyczną zabudową, zwartą tkanką miejską a także terenami zieleni – parkami, skwerami. Najbliższe sąsiedztwo budynku Teatru Ochoty, będącego przedmiotem konkursu, składa się z charakterystycznej zabudowy mieszkaniowej oraz kilku istotnych gmachów użyteczności publicznej. Wybitni architekci dwudziestolecia międzywojennego zrealizowali tu między innymi Gmach Admiralicji, Szkołę Nauk Politycznych czy Gmach Dyrekcji Lasów Państwowych. Dzielnica Ochota wyróżnia się także ugruntowanymi tradycjami związanymi z aktywnością społeczną, posiadając jednocześnie potencjał intelektualny związany nie tylko z uczelniami ale i ośrodkami kulturalnymi.
Poniższy projekt rozbudowy budynku Teatru Ochoty wraz z otoczeniem stara się odwołać do tożsamości dzielnicy, uwzględniając jej potrzeby i szanse, ale i odpowiadając na zagrożenia. Głównym założeniem jest stworzenie w tym miejscu lokalnego punktu spotkań. Miejsca gdzie, poza aktywnością kulturalną, umożliwiony będzie kontakt osób starszych. Także kontakt międzypokoleniowy, niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania lokalnych społeczności. Projekt zakłada umożliwienie wykorzystania obecnej i rozbudowanej „infrastruktury” do wielu aktywności, często wykraczających poza obecny i planowany program.
Problemem wynikającym z lokalizacji budynku jest bliskie sąsiedztwo arterii komunikacyjnych – ulicy Wawelskiej, Raszyńskiej, Żwirki i Wigury – oraz ich skrzyżowania, będących źródłem dużego hałasu. Jest to poważna przeszkoda w niezakłóconym funkcjonowaniu rozbudowanego Teatru Ochoty.
Otaczająca zabudowa mieszkaniowa i użyteczności publicznej w ogromnej większości powstała w dwudziestoleciu międzywojennym. Wchodzi ona w skład Kolonii Lubeckiego wpisanej jako zespół urbanistyczny do rejestru zabytków. Jest to charakterystyczny układ kwartałowy, którego cechą charakterystyczną jest promienisty układ ulic wokół placu Narutowicza. Dzielnica mieszkaniowa uzupełniona jest gmachami użyteczności publicznej mieszczącymi instytucje wojskowe, państwowe, a także szkoły. Powstałe według projektów wybitnych twórców polskiego modernizmu jak R. Gutt (Gmach Szkoły Nauk Politycznych), R. Świerczyński i S. Bryła (Gmach Admiralicji) są do dziś przykładami architektury funkcjonalnej ale i pięknej, nieco powściągliwej.
Nowa część budynku podkreśla walory części istniejącej na zasadzie kontrastu. Jest ciemną prostopadłościenną bryłą przyjmującą formę pawilonów. Odwołuje się ona do wspaniałej tradycji warszawskich pawilonów kawiarni, stacji kolejowych, obiektów sportowych, obecnie przeżywających ciężkie czasy. Część budynku bezpośrednio połączona z Teatrem Ochoty jest kompozycyjnie spięta z oddalonym nieco pawilonem kawiarni dzięki dużej pergoli. Prosta, ciemna forma, uwzględniająca lokalizację drzew jest także pewnym buforem pomiędzy pomieszczeniami galerii i kawiarni znajdującymi się w pawilonach a otwartym zieleńcem. Pozwala podczas ciepłej pory roku całkowicie otworzyć pomieszczenia, co podnosi ich atrakcyjność.
Skwer im. Ks. Jana Salamuchy został zaprojektowany jako otwarty, możliwie naturalny zielony teren skupiający w sobie trzy podstawowe funkcje: Park od strony południowo – wschodniej, teatrzyk ogródkowy od strony północnej oraz rozwinięcie tarasu kawiarni od strony zachodniej. Jego zagospodarowanie zostało ograniczone do dużego drewnianego podestu wyprowadzonego spod pergoli, prostopadle do osi budynku Teatru Ochoty. Rozwiązany w trzech poziomach drewniany dek umożliwia kilka rodzajów organizacji sceny teatrzyku ale także w miarę możliwości organizację kameralnych imprez plenerowych, koncertów, imprez tanecznych, projekcji filmowych.
Scena jako główny element zagospodarowania zieleńca przyjmuję formę drewnianego deku o trzech poziomach. Jeden z nich jest delikatnie zagłębiony w terenie, drugi znajduje się dokładnie na poziomie skweru, natomiast trzeci jest wyniesiony do góry na wysokość 75 centymetrów. To rozwiązanie pozwala organizować kilka rodzajów imprez.
W zależności od potrzeb możliwe jest zorganizowanie sceny centralnej, lub widzianej tylko z jednej strony, z publicznością nieformalnie zorganizowaną na trawie lub z siedzeniami ustawionymi na fragmencie deku. Możliwe jest także wykorzystanie pergoli jako elementu zadaszenia lub osłony sceny w przypadku koncertu lub projekcji filmowej.
Dzięki prostym bryłom i wnętrzom, konstruowanym przy wykorzystaniu typowych technologii i prostych materiałów, daje się wykorzystywać na wiele sposobów.
Ze względu na indywidualny charakter wnętrz dwa główne pomieszczenia zostały od siebie odróżnione kolorem. Kawiarnia znajdująca się w pawilonie południowym jest ciemna, kameralna. Sprzyja spokojnej rozmowie, słuchaniu muzyki. Otwarta na skwer zapewnia kontakt z naturalnym otoczeniem.
Wnętrze galerii natomiast odwołuje się do modelu „white cube” – białej przestrzeni, z ograniczonym detalem, umożliwiającym ekspozycję różnego rodzaju przedmiotów bądź zdarzeń. Jest to przestrzeń do dowolnej adaptacji, posiada ruchome zaplecze w postaci białego sześcianu, który można ustawiać zależnie od potrzeb.
Najbardziej wysuniętym na północ elementem części rozbudowanej jest hol trzon windowy z niewielkim przedsionkiem i holami na każdej kondygnacji. Zapewnia on komunikację pionową na wszystkich poziomach z wyjątkiem piwnic. Przejścia do budynku zostały zorganizowane w powiększonych istniejących otworach okiennych.
Oranżeria pełni rolę bufora. Oddziela salę teatralną od zieleńca, gwaru z zewnątrz. Jej powierzchnia została jednak ograniczona. To pomieszczenie działa w trakcie przerw w spektaklach, lub ewentualnie jako rozwinięcie galerii. Całkowicie przeszklone ściany i dach mają na celu widokowe odsłonięcie Budynku Teatru Ochoty, przy jednoczesnym zachowaniu komfortu akustycznego.
Zewnętrzna powłoka elewacji jest elementem, który współtworzy charakter architektury rozbudowy Teatru Ochoty. Punktem wyjścia do projektu tego elementu była ochrona przed hałasem ulicznym, przy jednoczesnym zachowaniu pewnego stopnia przezroczystości. Strukturą nośną elewacji jest przestrzenna siatka o sześciokątnych otworach, która pokrywa zewnętrzną stronę pawilonów. Składa się ona z powtarzalnych elementów o rozmiarze 25×25 centymetrów.
Funkcję rozbijania dźwięku pełnią natomiast element y montowane w otworach siatki. Ich kształt jest podyktowany wymaganiami stawianymi ekranom akustycznym, rozpraszającym fale dźwiękowe. Każdy, identyczny element z blachy aluminiowej lakierowanej na kolor grafitowy montowany jest prostymi nitami do siatki. Nieregularny układ elementów wynika z konieczności otwarcia pomieszczeń wewnątrz, wpuszczenia światła oraz widoku.
Do określenia lokalizacji elementów posłużyły matematyczne równania opisujące zjawisko „prążków mory” określające zakłócenia w rozchodzeniu się fal lub zjawiska zachodzące w miejscach przecinania się fali. Produkcja i montaż elementów elewacji jest niezwykle prosty i nie wymaga specjalistycznych technologii.
